Dlaczego delfinaria uderzają w dobrostan delfinów? Jak manipulują swoim wizerunkiem, aby przyciągnąć turystów? Skąd biorą się delfiny w niewoli? Czy istnieją etyczne delfinaria? Sprawdź, jak wyglądają kulisy delfinariów i co możesz zrobić, jeśli zależy Ci na tych ssakach.

Większość ludzi postrzega delfiny jako przyjazne, radosne ssaki z wiecznym „uśmiechem”. Pozorny uśmiech delfina to nic innego, jak kształt jego pyska, który nie odzwierciedla emocji. Patrząc na zdjęcia użyte w tym artykule, również wydawać się może, że delfiny są zawsze szczęśliwe. Ale z biologicznego punktu widzenia delfiny nie są w stanie egzystować normalnie w niewoli. Bez względu na wielkość basenu czy inne warunki, które przecież i tak godzą w ich podstawowe potrzeby.

Te morskie ssaki budzą wyjątkowo pozytywne emocje, szczególnie u dzieci. To niezwykle inteligentne, wrażliwe, społeczne zwierzęta. Skore do interakcji i zabawy. Nic dziwnego, że pływanie z delfinami jest marzeniem wielu z nas. A, jak najłatwiej je zrealizować? Udając się z wizytą do delfinarium. Miejsca będącego zaprzeczeniem troski o te zwierzęta.

Jak to się wydarzyło, że my ludzie uwierzyliśmy, że delfiny i wieloryby kochają nas tak bardzo, że wybierają życie w niewoli, ograniczenie ruchu, jałowe pokarmy i codzienne zaspokajanie naszej żądzy rozrywki po to, by było nam przyjemniej, nawet jeśli odbywa się to ich kosztem?

– pyta podróżniczka, Renata Sabela

Więcej o losach delfinów w niewoli dowiesz się od Renaty tutaj: Kochasz delfiny? Oto najlepsza wiadomość, jaką usłyszysz!

Powody wizyty w delfinarium – z miłości do zwierząt?

Badanie World Animal Protection (raport Bedhind the smile, 10.2021) wskazuje dwa najczęstsze powody wizyt turystów w delfinariach.

1. Kocham delfiny. A w delfinarium na pewno o nie dbają…

Delfinaria kreują swój wizerunek na miejsca przyjazne zwierzętom. Na przykład informują o tym, że delfiny nie poradzą sobie na wolności, bo urodziły się w niewoli. Udostępniają pozornie etyczne zasady obowiązujące turystów (takie jak założenie ochraniaczy na buty i ściągnięcie pierścionków podczas robienia zdjęć z delfinami), które rzekomo wynikają z troski o ssaki. Każdy, kto faktycznie kocha delfiny, stroni od miejsc, w których podstawowe potrzeby tych zwierząt są lekceważone, co kończy się dla nich niewyobrażalnym cierpieniem.

2. Moje dziecko bardzo chciało zobaczyć delfina na żywo.

Trudno dziwić się najmłodszym. Delfiny kradną serca także dorosłym. Nie każdy ma możliwość obcowania z tymi cudownymi zwierzętami w ich naturalnym środowisku. To jednak jedyna okazja na poznanie prawdziwej natury delfinów, a przy tym nieprzyczynianie się do ich jawnej krzywdy. W niewoli zachowania delfinów nie mają nic wspólnego z ich naturą. Ale o tym za chwilę…

Biznes pod płaszczykiem delfinoterapii

Często manipuluje się opinia publiczną, chcąc uzyskać zgodę władz na odłów czy sprowadzenie ssaków, mimo obowiązujących zakazów. W końcu sprowadzenie odłowionego delfina jest tańsze niż zakup osobnika urodzonego w niewoli. Kartą przetargową bywa rzekoma dobroczynność – wykorzystywanie delfinów do delfinoterapii, pomaganie chorym dzieciom. Wszystko po to, by uśpić czujność urzędników, władz i społeczeństwa. Bardzo trudno uzyskać też możliwość zamknięcia delfinarium, gdy kreuje się na dobroczyńcę.

Powiedzmy to jasno: delfiny nie leczą! Nie ma żadnych badań potwierdzających leczniczy wpływ delfinów, a pionierzy delfinoterapii już dawno wycofali się ze swojego stanowiska. To samo dotyczy wpływu ultradźwięków i sygnałów echolokacyjnych, które zresztą delfiny przestają wykorzystywać w niewoli (ultradźwięki odbite od ścian basenu wywołują dezorientację i stres). Na dzieci pozytywnie wpływają kontakty z wieloma zwierzętami, w tym psami czy koniami, które o wiele lepiej znoszą niewolę.

Skąd pochodzą delfiny w niewoli?

Oficjalnie – urodziły się w niewoli. Nieoficjalnie – są odłowione z naturalnego środowiska. Delfinaria pokazują spreparowane dokumenty pochodzenia ssaków. Tymczasem delfiny odławiane są z mórz i sprowadzane nielegalnie przez osoby zamieszane w ten krwawy i przestępczy proceder.

Na jednego złapanego delfina przypada nawet 10, które nie przeżywają transportu i procedur adaptacyjnych. Część delfinów w niewoli dożywa zaledwie 2 lat, podczas gdy na wolności żyją nawet do 20 lat.

Na Bliskim Wschodzie od dawna mówi się o mafii czarnomorskiej. Na zachodzie delfinami handlują przede wszystkim Kubańczycy. Oscarowy film „Zatoka delfinów” ukazał, że osobniki w delfinariach to zwykle ofiary krwawych połowów w Japonii i na Wyspach Salomona. Trauma u delfinów może pojawić się dopiero po wielu miesiącach, w najmniej oczekiwanym momencie.

Turystom z kolei sprzedaje się narrację o tym, że delfiny urodzone w niewoli nie poradziłyby sobie na wolności. Owszem, tresura delfinów w niewoli zmniejsza ich szanse na samodzielność w środowisku naturalnym – to fakt. Zwrócenie ich morzom i oceanom wymaga wiele zachodu i mnóstwa kosztownych działań. Ale jest to możliwe!

A nawet, jeśli nie każdy osobnik nauczy się polowania czy innych instynktownych zachowań, które u niego zanikły, to istnieją miejsca dla delfinów urodzonych w niewoli, które dbają o ich dobrostan. Nazywane są sanktuariami. To specjalnie wydzielone zatoki albo spore zagrody morskie, a nie betonowe, niewielkie baseny. Nad delfinami pieczę sprawują wykwalifikowani opiekunowie. Środowisko pozbawione jest hałasu, nikt ich nie tresuje, nie każe pracować, aby dostać pokarm. Ingerencja człowieka ograniczona jest tam do minimum. Obejmuje pielęgnację delfinów czy zabiegi weterynaryjne. Sanktuaria dla delfinów nie są przedsięwzięciem komercyjnym. Tutaj liczy się dobrostan zwierząt, a nie zysk inwestorów.

Na czym polega tresura delfinów?

Najskuteczniejszą metodą tresury delfinów jest deprywacja pokarmowa (working diet). Polega ona na utrzymywaniu u tych zwierząt wysokiego poziomu łaknienia. Zasada jest prosta: dopóki są głodne, są posłuszne. Rano otrzymują więc niewielki posiłek. Na kolejny muszą zasłużyć wykonując polecenia trenera. W międzyczasie za sztuczki otrzymują minimalne porcje żywieniowe tak, aby ich głód nie ustał. Żyją więc w permanentnym głodzie, który ma je motywować do efektownego show.

Na głodzeniu opiera się proces łamania psychiki, pod płaszczykiem „procedur” adaptacyjnych. Wiele zwierząt go nie przeżywa.

Warunki w delfinariach – poznaj prawdę

Nie istnieje delfinarium, które zapewniłoby tym zwierzętom zrównoważone warunki, umożliwiające zdrowe życie. W tym przypadku nie ma wyjątków od reguły, wbrew jakimkolwiek zapewnieniom właścicieli takich miejsc. Delfinaria nie biorą pod uwagę zachowań wpisanych w genotyp i behawior tych ssaków. Lekceważone są naturalne instynkty i potrzeby biologiczne delfinów.

Możliwość obcowania z delfinami to bardzo dochodowy biznes, ale o kosztach, jakie ponoszą zwierzęta, zwykle się nie mówi. Dlaczego delfinaria drastycznie naruszają dobrostan tych zwierząt? Więcej informacji znajdziesz na infografice o delfinach i rozwinięciu punktów poniżej.

• Delfiny potrzebują przestrzeni do życia

To zwierzęta mające wysokie potrzeby lokomotoryczne. Czy wiesz, że delfin musiałby opłynąć największe obecnie delfinarium aż 2000 razy, by przepłynąć naturalny dzienny dystans? Mała przestrzeń nie pozwala też odpocząć delfinom od kontaktów z ludźmi. Między innymi przez to narasta w nich agresja. Na dodatek, delfiny nocują w jeszcze mniejszych basenach, bo łatwiej w nich utrzymać czystość.

• Zwierzęta chorują, są poranione, odbierają sobie życie

Delfiny nie koegzystują ze sobą w niewoli, w sztucznie stworzonej grupie. Przez to odreagowują emocje na innych osobnikach lub na sobie, np. gryząc metalowe elementy basenów i ścierając sobie zęby, dryfując apatycznie na powierzchni wody, czy wręcz doprowadzając do samobójstwa. U delfinów oddychanie jest świadomym wysiłkiem. Dlatego, gdy nie wytrzymują, opadają na dno basenu i przestają oddychać.

• Delfiny zmuszane są do nienaturalnych zachowań

Wyobraź sobie, że ktoś głaszcze Cię, trzymając jednocześnie za nogi na wysokości 3. piętra? Zwisasz z głową w dół, przewracają Ci się wnętrzności, obawiasz się o własne życie. Tak właśnie czuje się delfin podczas pamiątkowego zdjęcia na brzegu basenu! Ta pozycja, z ogonem skierowanym do góry, to nienaturalny stan, w którym dochodzi do przeciążenia narządów wewnętrznych delfina. Towarzyszy mu też silny stres – delfin kojarzy tę pozycję z wyrzuceniem na brzeg morza, czyli bezpośrednim zagrożeniem życia.

• Delfiny narażone są na oparzenia słoneczne i odwodnienie

Brak zacienienia basenów, dryfowanie zwierząt na powierzchni wody po zakończonym przedstawieniu i ekspozycja na słońce przy wysokich temperaturach, narażają delfiny na oparzenia i odwodnienie organizmu. Do tego ostatniego przyczynia się też karmienie mrożonymi rybami, które nie zapewniają odpowiedniego nawodnienia zwierzętom. Wodę podaje się delfinom w inwazyjny sposób, wkładając rurę z wodą do żołądka. Delfiny na wolności nie muszą pić wody, bo nawadniają je upolowane ryby.

• Brak zaspokojenia potrzeb psychospołecznych delfinów

W delfinariach przebywają przypadkowe, niespokrewnione, często rywalizujące ze sobą osobniki. Pojawia się wtedy agresja, od której zwierzęta nie mają dokąd uciec. W czasie tresury delfiny karane są izolacją, a młode oddzielane od matek. To jedne z największych cierpień, jakie można zadać tym wyjątkowo zżytym ze sobą ssakom.

• Stresujące kontakty z ludźmi

Delfiny zmuszane są do interakcji z ludźmi. Zarówno przymus, często nieskoordynowane ruchy „pacjentów”, ich nieprzewidywalność i ciągła rotacja, powodują u delfinów długotrwały stres. Te wrażliwe zwierzęta są podatne na występowanie chorób psychosomatycznych, depresji i patologicznych zachowań, które nasila delfinoterapia.

Posłuchaj, co mówią o pływaniu z delfinami eksperci:

• Szkodliwy skład chemiczny wody w basenach

Delfiny wydalają 3 razy częściej niż ludzie. W zamkniętych zbiornikach pływają więc we własnych odchodach i moczu. Do wody dodaje się substancji, które mają chronić klientów delfinariów przed zakażeniami. Nikt nie chce narażać się na proces sądowy. Tymczasem skład wody szkodzi delfinom, powodując u nich między innymi depresję, choroby skóry i oczu.

• Tortury akustyczne od dźwięków muzyki, filtrów i pomp

Delfiny mają niezwykle czuły zmysł słuchu. Dlatego życie w ciągłym szumie pomp, urządzeń filtracyjnych i puszczanej muzyki potęguje stres, który rozładowują w szkodliwy dla siebie sposób przez autoagresję i agresję wobec innych delfinów.

• Deprywacja pokarmowa

Jedna ze wspomnianych wcześniej metod tresury delfinów. Ograniczanie porcji żywieniowych tak, aby zwierzę odczuwało nieustanny głód i z tego powodu było posłuszne.

• Podawanie silnych leków

Bynajmniej nie z powodów zdrowotnych, a w celu uspokojenia czy wymuszenia posłuszeństwa. Delfinom podaje się też leki psychotropowe, po zażyciu których są łatwiejsze do kontrolowania.

Więcej o warunkach w delfinariach dowiesz się od Jakuba Banasiaka – zoopsychologa, członka Dolphinaria-Free Europe Coalition. Jakub zajmuje się behawiorem i dobrostanem delfinów, audytował też delfinaria. Posłuchaj, co ma do powiedzenia:

Co możesz zrobić, aby zakończyć erę delfinariów?

Przede wszystkim, nie wspieraj swoim portfelem cierpienia zwierząt. Unikaj delfinariów, jak też innych, szkodliwych atrakcji ze zwierzętami (więcej znajdziesz we wpisie: Atrakcje turystyczne ze zwierzętami? Tych lepiej unikać…). Wspieraj sanktuaria przybrzeżne dla delfinów. Podpisuj petycje w obronie tych zwierząt, udostępniaj materiały edukacyjne, rozmawiaj ze znajomymi, dbaj o edukację najmłodszych. Unikaj biur turystycznych, które w programach wycieczek mają delfinaria. Po prostu, reaguj.

Ale, jak nie finansować portfelem tego okrutnego biznesu, a jednocześnie spełniać swoje marzenia? Co powiedzieć dziecku, które marzy o pływaniu z delfinami? Jak wprowadzić je do świata spotkań ze zwierzętami? Swoimi doświadczeniami podzieliła się organizatorka etycznych wypraw i podróżniczka – Renata Sabela.

Nic nie zastąpi widoku skaczących delfinów na wolności! Obserwacja tych zwierząt pozwala poczuć ich naturę, siłę i wolność. To są autentyczne przeżycia, których nie da się porównać z inscenizowanymi pokazami, a przede wszystkim nie naruszają behawioru delfinów, jeśli uwzględnia się ich rytm dobowy czy inne zachowania. Na przykład delfiny błystkowe odczuwają niepokój, gdy zakłóca się ich codzienną rutynę – pory spania, jedzenia czy spotkań towarzyskich. Dlatego nieinwazyjna obserwacja delfinów, czyli taka, która nie ingeruje w ich zachowania i siedliska, pozwala cieszyć się obecnością tych ssaków.

Jako alternatywę do delfinariów, Jakub Banasiak poleca rejsy whale watching. Organizowane są w większości miejsc, w których są delfinaria. Tutaj również warto zachować świadomość i sprawdzić, czy organizator przestrzega code of conduct, czyli zasad ważnych dla bezpieczeństwa zwierząt. Dobrze jest porozmawiać z uczestnikiem rejsu i wysłuchać jego opinii. Unikaj rejsów, podczas których ściga się stado, przecina trasy wędrówek, oddziela łodzią osobników od stada, podpływa bardzo blisko do delfinów i to z włączonym silnikiem, czy wręcz „poluje” na szybką okazję do popływania z delfinami. Przebywanie wśród delfinów w naturalnym środowisku nie powinno trwać dłużej niż pół godziny. Najlepsze dla dobrostanu zwierząt są rejsy małymi łodziami z cichym silnikiem, w asyście załogi, która zawodowo zajmuje się badaniami i ochroną tych ssaków. Warto sprawdzić, czy organizator posiada rekomendacje organizacji ekologicznych.

Jeśli marzysz o odpowiedzialnym spotkaniu z delfinami lub innymi zwierzętami, sprawdź listę etycznych wypraw Soul Travel lub zamów indywidualną podróż, szytą na miarę.

Ciekawostki o delfinach

• Delfiny na wolności są w nieustannym ruchu. Pływają do 100 km dziennie. Aktywności odbywają się głównie pod wodą. Nurkują nawet na głębokość 500 m, nie tylko w celu szukania pożywienia, ale też schłodzenia się.
  
  
• Delfiny zamieszkują nie tylko morza i oceany, ale też wody słodkie, np. Ganges czy Amazonkę.

• Delfiny to wyjątkowo społeczne zwierzęta. Rozpoznają się nawet po bardzo długiej separacji. Relacja między matką, a cielakiem trwa 6 lat i dłużej. Delfiny razem polują, bawią się, wychowują młode, opiekują się potrzebującymi członkami stada. Pomagają zaplątanym w sieci, ryzykując nawet własnym życiem.

• Inteligencja delfina wynosi 4–5 współczynnika encefalizacji. Inteligencja człowieka wynosi 7, a szympansa 2,5. Myślą logicznie, wyciągają wnioski i odczuwają całą gamę emocji.

• Dzięki sonarowi delfiny poznają świat, określają strukturę obiektów, orientują się w terenie. Jest dla nich niczym wzrok dla człowieka.

• Delfiny słyszą częstotliwości 10 razy wyższe od górnej granicy słyszalnej dla dorosłych ludzi.
  
  
• Posiadają 2 żołądki – jeden służy do przechowywania pożywienia, drugi – do trawienia.
  
  
• Delfiny mają swój język: niewerbalny – komunikują się płetwami, figurami i całymi układami ruchowymi; werbalny – porozumiewają się za pomocą sygnałów. Możliwe, że wysokie świsty i inne dźwięki układają się w zdania! Z 1500 rozpoznanych odmian sygnałów, rozszyfrowano ok. 200.

• Każdy delfin ma swój niepowtarzalny dźwięk lub zawołanie. Używa go przez całe życie, m.in. nawołując potomstwo. Delfiny słyszą się nawet z odległości 24 km!

• Delfiny ucinają sobie 15-20 minutowe drzemki, podczas których aktywna jest tylko jedna półkula mózgowa. Ssaki mogą pływać podczas drzemki, a nawet wypatrywać zagrożeń.
  
  
• W niektórych krajach wolność delfinów jest usankcjonowana prawnie. Tak jest w Indiach, gdzie delfiny określane są jako Non-Human Person ( tłum. osoba nie-ludzka) i Minister Środowiska przyznał im prawnie wolność.

• Delfiny w Polsce również występują. Ich przedstawicielem jest morświn, żyjący w Bałtyku. Ma ok. 1,5 m długości i jest pod ścisłą ochroną.

Filmy o delfinach – dokumenty poszerzające świadomość

Więcej informacji, zarówno o kulisach delfinariów, jak i o samych ssakach, znajdziesz w następujących produkcjach filmowych:

1. Born to be free: odkrywcze śledztwo dziennikarzy, dotyczące handlu ssakami morskimi. W najodleglejszych zakątkach Rosji dokumentują szokujące traktowanie delfinów, wielorybów i morsów. Odkrywają korupcję i inne przestępcze znamiona tego międzynarodowego biznesu.
   
   
2. Zatoka delfinów (The Cove): Richard O’Barry (słynny treser delfinów, który pracował na planie serialu o delfinie Flipperze) wraz z naukowcami podróżuje do Japonii, by ukazać znęcanie się nad tymi ssakami (rzeź delfinów) i związane z tym zagrożenia dla ludzi.
   
   
3. Blackfish: film ukazuje, jak kończy się przedmiotowe traktowanie zwierząt (w tym przypadku orek) i do czego prowadzi pogoń za zyskiem, wbrew wszelkim zasadom. Pokazuje też kulisy show ze ssakami morskimi.

Jeśli znasz inne, rzetelne źródła bądź akcje pomocowe – podziel się namiarami w komentarzu.

źródła:

• Ekologia, Wizyta w delfinarium. Dlaczego należy zrezygnować z takiej formy rozrywki? [online], www.ekologia.pl/wywiady/wizyta-w-delfinarium-dlaczego-nalezy-zrezygnowac-z-takiej-formy-rozrywki,12972.html, dostęp: 23.11.2021
  
• Miasto Dzieci, Błękitne piekło, czyli cała prawda o delfinariach [online], www.miastodzieci.pl/czytelnia/blekitne-pieklo-czyli-cala-prawda-o-delfinariach, dostęp: 23.11.2021
  
• Nie dla delfinarium, Fakty i mity na temat niewoli delfinów [online], www.niedladelfinarium.pl/fakty-i-mity-na-temat-niewoli-delfinow, dostęp: 23.11.2021
  
• Soul Travel, Kochasz delfiny? Poniżej najlepsza wiadomość, jaką usłyszysz [online], www.soultravel.pl/odpowiedzialne-podrozowanie/kochasz-delfiny-ponizej-najlepsza-wiadomosc-jaka-uslyszysz/, dostęp: 23.11.2021

---

Hanna Zaborska

Czuwam nad content marketingiem w biurze etycznych podróży – Soul Travel. Dbam o to, aby treści były dla Ciebie wartościowe, a przy tym zgodne z filozofią odpowiedzialnego podróżowania.

Najbliższe w podróżach są mi piesze wędrówki tam, gdzie mnie oczy poniosą. Zapach letniej łąki, ptasi koncert i dobre towarzystwo – niewiele mi trzeba do szczęścia.

W pracy łączę swoje mocne strony – kompetencje marketingowe, wrażliwość, zainteresowanie antropologią kulturową i społeczną odpowiedzialnością biznesu.

Po pracy rozwijam się copywritersko i wspieram zdrowie kobiet, które chorują przewlekle.